Sinds 2008, het jaar dat de economische crisis uitbrak, is gebleken dat er steeds meer erfenissen zijn die meer schulden dan bezittingen omvatten. Dit zijn zogenoemde negatieve nalatenschappen. Soms is het voor erfgenamen niet direct duidelijk dat een nalatenschap negatief is. Op 1 september jongstleden is de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden in werking getreden. Wat houdt deze nieuwe wet in? En hoe worden erfgenamen vanaf dat moment beschermd tegen schulden in een nalatenschap?
Erfgenamen kunnen slechts eenmaal kiezen of zij een nalatenschap zuiver aanvaarden, verwerpen of beneficiair aanvaarden. Als een nalatenschap zuiver wordt aanvaard, dan is een erfgenaam met zijn eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap. Door beneficiair te aanvaarden wordt een erfgenaam niet met zijn eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden voor zover ze meer bedragen dan de bezittingen/baten. De nalatenschap moet bij beneficiaire aanvaarding volgens de formele regels van de wet worden afgewikkeld. Een erfgenaam kan ten slotte besluiten dat hij niets uit de nalatenschap wil hebben, dan verwerpt hij de nalatenschap en is hij niet aansprakelijk voor de schulden.
Als een erfgenaam heeft gekozen voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap, kan een onverwachte schuld ertoe leiden dat hij onbedoeld met privévermogen aansprakelijk wordt voor een schuld van de nalatenschap. De nieuwe wet lost dit ongewenste resultaat op met de zogenaamde ‘uitzonderingsclausule’. De uitzonderingclausule werkt in twee verschillende situaties.
Op het moment dat een erfgenaam een onverwachte schuld vóór of tijdens de verdeling van de nalatenschap ontdekt, kan een erfgenaam de kantonrechter machtiging vragen om alsnog beneficiair te aanvaarden. Na ontvangst van de machtiging moet de erfgenaam nog een verklaring van beneficiaire aanvaarding afleggen bij de griffie van de rechtbank; pas daarna is de erfgenaam niet langer meer met zijn eigen vermogen aansprakelijk voor de onverwachte schuld.
Op het moment dat de erfgenaam een onverwachte schuld ná verdeling van de nalatenschap ontdekt, kan de erfgenaam de kantonrechter machtiging vragen om te worden ontheven van zijn verplichting de schuld uit zijn eigen vermogen te voldoen, voor zover de schuld niet kan worden voldaan uit dat wat de erfgenaam uit de nalatenschap heeft verkregen.
Maar wat is precies een onverwachte schuld? De wetgever definieert een onverwachte schuld als volgt: “Een onverwachte schuld is een schuld die de erfgenaam niet kende en evenmin behoorde te kennen op het moment dat hij de nalatenschap zuiver aanvaardde.” Het blijft de eigen verantwoordelijkheid van de erfgenaam om informatie in te winnen bij de schuldeisers van de schulden die hem bekend zijn. Het nalaten hiervan is voor eigen rekening en risico van de erfgenaam.
Geconcludeerd kan worden dat de nieuwe wet erfgenamen meer bescherming biedt, maar dat erfgenamen nog steeds een eigen verantwoordelijkheid hebben om informatie in te winnen voordat zij een nalatenschap aanvaarden!
Wilt u meer weten over dit onderwerp of bent u zelf erfgenaam in een nalatenschap, neemt u dan contact op met ons kantoor.
Ook kunt u op maandag, woensdag en vrijdag tussen 12.00 en 13.00 uur zonder afspraak bij ons binnenlopen voor een gratis juridisch adviesgesprek van ongeveer vijftien minuten.